Even op stil. Dat lijkt niet zo eenvoudig meer te zijn. De stilte. Zelfs nu in de christelijke 40-dagentijd waarbij we stil zijn en vasten in de voetsporen van Jezus. Want onze aandacht is een schaarste tegenwoordig. We hebben dan ook veel zaken die onze aandacht vragen. Als het niet de nodige zaken zijn, zoals werk, gezin, vrienden en familie, dan hebben we nog de andere aandachtsvragers in ons leven: nieuwe technologie oftewel schermtijd. En allerlei onderzoeken, zoals die van Emerce, zeggen allemaal hetzelfde:
- We spenderen meer dan 3 uur per dag achter onze schermen. Smartphones, televisie, tablets voor (online) series kijken, whatsappen, notificaties inzien en social media.
- We maken er ons zorgen over en vooral als het om onze kinderen gaat.
Driekwart vindt zichzelf een slecht voorbeeld voor hun kinderen en ironisch genoeg zijn het de kinderen die de ouders daar op wijzen. In het boek “Digital Minimalism” vertelt Cal Newport een verhaal van een van zijn onderzochte kandidaten: Een man is met zijn dochter uit eten en ze hebben fijne gesprekken met elkaar. Dan komen ze maar niet op de naam van die ene bekendheid. Voordat ze ook maar verder konden nadenken had de vader zijn telefoon al in de hand. “Ik zoek het wel even op”. Waarop de dochter reageert met: “Pa, het kan me niet schelen wie het is. Ik wil gewoon een gesprek met jou”.
Aandacht is een schaarste
Onze aandacht nemen we niet alleen zelf weg. Het zijn de bedrijven die hebben ontdekt: “aandacht is inkomen”. Hebben zij de aandacht van de gebruikers en klanten, dan hebben ze een bestaan. Aandacht is dan een verdienmodel, een commercieel doel. Netflix geeft je 20 seconden voor de volgende aflevering, YouTube gaat in een stuk door, Facebook verleidt je met nog meer content en laat je scrollen tot je een ons weegt, Twitter zegt “Hey, misschien ken je deze mensen ook nog?”. Like, upvote, comment en follow. Ondertussen zijn onze hersenen zo gewend aan die kleine shotjes dopamine, die verantwoordelijk is voor ons geluksgevoel, dat je aandacht onttrekken echt niet eenvoudig meer is. Zelfs als ouders zeggen dat schermtijd een negatief effect heeft op hun kinderen, dan nog mogen diezelfde kinderen 2 uur per dag achter hun scherm zitten en doen ze het met maar 1 uur per dag buitenspelen. Kinderen geven dan ook eerlijk toe: Ik heb liever de iPad dan snoep.
Is technologie dan zo slecht?
Aan de ene kant hebben we de Amish (orthodoxe christenen in Amerika) die speciale mensen de taak hebben gegeven elke nieuwe technologie te onderzoeken en te kijken of het goed is voor de mens en gemeenschap. De auto heeft het al niet gered, laat staan Netflix. Aan de andere kant de tech-optimisten die geloven in een nieuwe, betere, morele wereld waar iedereen vrij is en waar internet juist onze ongelijke verdeling moet rechttrekken. Aan jou de keus.
Waar gaat je aandacht naartoe?
Hoe dan ook. Waar onze aandacht naar toe gaat, gaat wel het verschil maken. Toen Jezus al dagen omringd werd met grote groepen mensen zei hij zelfs tegen zijn vrienden: ga maar alvast, ik kom later. Hij ging alleen een berg op, de rust in om alle stemmen even op stil te zetten. En richtte zijn aandacht in gebed tot God, de voor Hem belangrijkste stem in zijn leven. Zelfs de God op aarde had stilte nodig.
Wat zijn onze eigen doelen? Waar mag onze aandacht naartoe gaan? En welke plaats kan technologie, onze geliefde smartphone, krijgen om die doelen te bereiken?
We doen vanuit Faith-café weer een Digital Detox van 15 t/m 21 april.
Wil je ook even op stil? Doe dan mee!